BOB DYLAN CANTA A FRANK SINATRA EN "SHADOWS IN THE NIGHT".

BOB DYLAN

      Sei que lle van caer paus por todos os lados.

      

     Que lle van recordar o Self portrait.

     Que van dicir que, despois de Love and theft  e Tempest, a Dylan se lle foi a cabeza de novo.

     Que se xa secou. Que lle faltan ideas para compoñer. Que se plaxios,  metaliteratura, vaivéns musicais e demais.

      

     Seino moi ben. Ao tempo.

      

     Non me cabe ningunha dúbida de que vai ser así, pero eu alégrome de que apareza Shadows in the night, un disco sobre cancións cantadas por Frank Sinatra (non as coñecidas, xaora) cun grupo de cinco músicos e non cunha orquestra de corenta instrumentistas.

     

      Bob Dylan, despois de toda unha traxectoria envexable, pode facer o que lle veña en gana. Non ten nada que demostrar. Os seus millóns de admiradores e detractores opinarán del libremente, faltaría máis.

      

     Dylan é imprevisible. Dylan é algo revirado. Dylan enfeitiza. Dylan irrita.

      

     A Dylan encántalle rachar moldes. Aparecer onde non se o espera e non acudir cando a súa presenza, física ou artística, semella fixa.

      

Malia todo, odio esta imaxe.

     Escandaliza cando cede a súa imaxe e as cancións para anuncios de roupa interior ou automóbiles de alta gama. Cando canta diante do Papa, cando asume múltiples conversións relixiosas, cando actúa nunha película ou cando pasea por cidades nas que actúa e vai agochado cunha sueira, carapucha incluída.E, mesmo, cando Benedicto XVI renegou del.

      

     Dylan creou un personaxe para defenderse das convencións. Para agochar a súa verdadeira personalidade nunha máscara. Para protexerse das innumerables espreitas padecidas. E fixo ben.

     A Dylan hai que tomalo como o que é: a figura máis grande da música en exercicio. O máis influente. E iso leva a comprender certas canles polas que transita. Non tes que estar de acordo co que fai. Non tes que aplaudir as súas decisións. Unicamente tes que respectalas, criticalas, dende logo, e aceptalas por viren de quen veñen.Non son caprichos, diso estou seguro, pero alguén cunha bagaxe tan impresionante nas súas costas, ten dereito a vivir experiencias musicais e persoais diferentes.

      

     Son máis de cincuenta anos de carreira artística (e literaria) marcando liñas. Un espello para unha chea de artistas de primeiro nivel, que non dubidan en recoñecer a súa pegada músico-literaria neles e a influencia do xenio de Duluth nas súas respectivas obras. Iso non está ao alcance de todos.

      

Frank Sinatra

     Alégrame que apareza Shadows in the night (3 de febreiro). Deste disco afirma Bob Dylan, nun comunicado, que “ foi un privilexio facer este álbum. Durante ben tempo quixen facer algo coma isto pero non tiven valor de achegarme a uns arranxos complicados para trinta instrumentos e adaptalos para unha banda de cinco instrumentistas. Esa é a clave de todas estas interpretacións. Coñecía moi ben todas as cancións. Fixemos a gravación en directo. Quizais unha ou dúas tomas. Sen ´overdubs´. Sen cabinas onde gravar a voz. Sen auriculares. Sen separación de pìstas. Fíxose a mestura mentres gravabamos”.

     Ao se referir ás cancións o propio Dylan aclara que non se ve versionándoas porque xa foron moi versionadas, soterradas practicamente, e explica que “o que a miña banda e mais eu facemos é descubrilas, sacalas da tumba e traelas á luz do día”.

     Paréceme un proxecto interesante. Frank Sinatra é un dos artistas máis significativos do século XX. Un descoñecido para a maioría, que só queda nas súas posibles relacións coa mafia, coa súa fermosa voz e coas interpretacións de “My way” ou “Strangers in the night”. Moitos descoñecen os seus magníficos discos de jazz, nos que cantou cos máis grandes instrumentistas do xénero. E, agora, Bob Dylan descobre algúns temas interpretados polo crooner por excelencia e dá unha volta máis no seu repertorio musical incluíndoos nun disco.  Para min, un verdadeiro pracer. Escoitei xa dúas das dez cancións: “Full Moon & Empty Arms” e “Stay With Me”. Gustáronme. É outro Dylan. Aplaudo a iniciativa dylaniana. Un xiro puntual, un descanso no seu labor compositivo, un reto encantador.

    

Bruce, Frank e Bob.

       Unha vez máis, dispóñome a gozar das “loucuras” marabillosas dun home libre e valente no artístico e a quen lle gusta confundir no persoal. Se non fose dese xeito non sería Bob Dylan.

      

      Un xenio, vaia.

                                                                                                       ANTONIO GARCÍA TEIJEIRO

SENTADO CON PESSOA (IX). "Poética y poesía" de CLARA JANÉS.

     Cheguei onda Pessoa excitado e feliz.

     Quería compartir con el esa felicidade que me provocara o sobre atopado na caixa de correo. Contiña o sobre un libro.

     Pero non era un libro calquera. Non.

     Era algo moi especial.

     O remite puña C.Janés, co seu enderezo de Madrid.

     Unha vez máis, esta muller entrañable, lúcida e rigorosa no seu labor intelectual lembrábase de min.

     Pessoa decatouse axiña da miña excitación e decidiu – alomenos así mo pareceu- abrir unha paréntese entre os dous da maneira máis intelixente posible: recitoume un poema dos seus “Noventa poemas últimos. (1930-1935)”.

CAI chuva do céu cinzento

Que não tem razão de ser.

Até o meu pensamento

Tem chuva nele a escorrer.

Tenho uma grande tristeza

Acrescentada à que sinto.

Quero dizer-ma mas pesa

O quanto comigo minto.

Porque verdadeiramente

Não sei se estou triste ou não,

E a chuva cai levemente

(Porque Verlaine consente)

Dentro do meu coração.

     Ao rematar estes fermosos versos, pousou a súa ollada no meu rostro, sorriu timidamente e dispúxose a escoitarme.

     

Con Clara Janés e Susi en Granada, ao pé da Alhambra.

     Xa máis calmado, conteille que coñecera a Clara Janés en Zubia (Granada) durante unhas xornadas nas que eu participei hai seis anos.Que a escoitara ler os seus poemas e ficara enfeitizado coa súa palabra nunha noite máxica, que asistiramos Susi e mais eu con ela  e con Reza Allamehzadeh, cineasta amigo seu, a unha representación dunha obra lorquiana ao pé da Alhambra.

     

Clara Janés

     Don Fernando parecía non perder unha soa palabra do que lle estaba a relatar. Ás veces movía a cabeza con sinais evidentes de que comprendía a miña emoción..

    Isto animoume para falarlle dos libriños artesáns que Clara Janés me enviara nalgúns Nadais. Faleille, ademais, do seu amor pola  poesía do poeta checo Vladimir Holan, do seu interese polos poetas orientais, da súa autoridade como tradutora. Da mesa redonda que compartimos sobre o “feito de traducir” naquelas xornadas granadinas.

      

Un dos libriños recibidos: "Antimisiles".

     De como a súa poesía, dunha construción e dunha fondura engaiolantes, moi esixente, foi cravándose no máis fondo de min como alfinetes de prata.

     

     Daquela, aproveitei para lerlle.

"Yamatu", unha breve peza para monicreques.

Volvió a mi sueño

y con un beso blanco

lanzó una palabra

que anudó mis entrañas.

Y cada beso nuevo era

nueva palabra que anudaba

muñecas, tobillos, cabeza…

Y yo respiraba sólo por su boca.

Su cuerpo, lentamente,

con mi piel se fundía,

nuestros tejidos se mezclaban.

Y juntos flotábamos sin ser cada uno,

sino los dos en uno.

"El viento". Martín Chirino.

Mis ojos eran pozo de sus ojos.

Su pecho, sepulcro de mi pecho.

Y sin contacto ya con el espacio,

la insalvable distancia

era cerco a la cópula del alma.

Entre los sauces,

nos confundíamos

con la blancura de la luna,

como forma sonámbula.

                     

     Rematada a lectura, comenteille unhas intelixentes palabras da poeta sobre a poesía.

     Comparouse a miúdo a poesía coa maxia pola sedución que permite a palabra, o son, a sílaba, mesmo carecente de sentido.

       Eu sei agora que se escribo ou canto, parto – e talvez sexa o fundamental- dun intento -moitas veces alleo á vontade- de convocar, de seducir o oculto.

      Fin. Ambos ficamos en silencio. Eu reflexionaba. O mestre, coa mirada case perdida, debía de estar voando polos inescrutables sendeiros da lírica.

     Non dixo ren.

     E lin estes dous versos:

   

                                         Miro tus ojos

                                         hasta que mis ojos desaparecen.

     E, deseguido, falei en voz alta.

    

     Poética y poesía é un libro de alto contido poético, intelectualmente consistente. Unha conferencia para ler sobre poesía e sobre a poesía de Clara Janés. A Fundación Juan March, que organiza esta actividade cultural, edita o libro.

     

      Léndoo chegas a coñecer as chaves da paixón poética de Janés. Os seus puntos de partida, os seus referentes (que poden ir dende os poetas turcos, persas, Ramos Rosa, Eliot ou Gamoneda ata San Juan de la Cruz ou Holan, entre outros); chegas a coñecer a súa necesidade de afondar nas diferentes fontes da creación. Con Eduardo Chillida , levou adiante un proxecto magnífico. O libro “La indetenible quietud”, procura dinámicas novas, desta vez coa aparición dos astros:

Gravado á augaforte. "La indetenible quietud".Eduardo Chillida.

Las nubes ceden a estrellas,

 las estrellas forman fuegos,

los fuegos inundan nubes

y por los espacios giran

discos y planos y esferas (…)

      

     

E a partir de esculturas de Martín Chirino, este Aerovoros (OLA-VIENTO):

Martín Chirino

Cuanto absorbe

lo adelgaza, lo adelgaza

lo hace nudo

entre dos extremos

que se alargan

cautelosos

desde la nada a la nada.

      

     A música, as cantarelas, “a convicción de que a palabra ten en si mesma unha melodía e que, grazas á voz, se transforma en canto. E no canto está a orixe da poesía”, afirma.

     Todo isto aparece no seu libro Kampa (no que se incluía unha casete cunha parte cantada por ela), o primeiro poemario que lin e que me fixo profundar na súa poesía anterior e posterior a esta obra.

No sé cómo podré enfrentarme

a los días futuros.

Me he dejado arrastrar como una hoja

por la tormenta embriagadora de tus versos

y he vuelto a la poesía.

He caído en la trampa tan temida.

La vida me es ajena.

De tal modo

esta insensata ocupación,

ese oleaje fatídico nacido de tu mente,

se me lleva.

      Non esquezo, de ningunha maneira, os seus poemas visuais. Pessoa ten os ollos coma pratos.

     Ensínolle un par deles.

      

     Semella contento e interesado. Noto nel unha curiosidade pouco habitual polo que lle estou a dicir. Bótase cara  atrás na súa cadeira e pídeme, sen palabras, que lle lea outro poema de Clara Janés.

      

     Fágoo encantado.

Quiero arrastrar el claro de luna

sobre las aguas de la noche,

Outro libriño recibido e dedicado: "El silencio de las arenas".

ser en ellas remo de plata y surcarlas,

y confundirme luego con la estrella

que despierta el dormido camino de la luz.

Quiero entonces perderme

en un nimbo lejano y envolvente,

quedar fija amando en par de lo inasible,

sin ser notada,

y permanecer así

en el desolvido del día.

     Silencio.

     Vexo a hora.

     Pasaron… Imposible dicilo.

     Debo marchar.

     Agárdanme máis poetas para visitar o mestre.

     Silencio longo.

     Pessoa pecha os ollos.

     En voz baixa vou lendo, mentres me ergo da miña cadeira, uns versos de Clara Janés:

 

Con Clara Janés en Vigo. 2011

Desnúdate, alma,

"Yunque de sueño". Eduardo Chillida.

y, sin esperanza, espera

en la negrura,

que del punto más alto

de la noche,

lanza su escala el sol

y, entre destellos,

aparece el enigma,

y desciende

hasta su raíz

más profunda.

     Afástome de vagar e deixo a don Fernando nunha calma que me tranquiliza.

     Marabillosa, entrañable, Clara Janés!