miércoles, 8 de julio de 2015

OS MURMURIOS DO can CAN (5)



Levaba un tempo calado. Mais non perde o tempo,non.Le (Rosalía, sempre preto del), ve cine, pasea,conversa con aqueles que están abertos a escoitar e  mesmo, sen que eu o vexa,se dá algún que outro baño no mar.De alí veu, por certo, un día caloroso sen saber como.
  
   Quedou moi contento polos resultados das eleccións do 24-M, aínda que lle segue a subir a quentura con todo o que está a suceder con Grecia.Está que bota fume.Non le os xornais tradicionais e anda decote a ver que din os dixitais, especialmente Público e Infolibre.
   Está moi difícil de aturar e eu intento falar con el e permitirlle que fale.

   Nunha destas tardes decidiuse a contarme algunas andrómenas que vos conto deseguido.



    
       Tras cerrar un poemario de Rosalía de Castro,  o can Can comezou a dicirme  que…



… lle encantaron dúas películas que compartiu con nós e vimos días atrás na nosa casa.
   A primeira delas, ese romance impensable e cheo de perigo, dirixido por Zhang Yimou que se chama “Amor baixo o espiño branco”. Un drama de amor xuvenil, coa Revolución cultural de fondo, retratado con intensidade e delicadeza polo gran director chinés. Unha película cargada de paixón, de poesía e de  vida, unha auténtica  xoia cinematográfica. Cine intimista que o espectador interioriza axiña, cun retrato dos personaxes femininos cheos de agudeza e de coraxe. Como din algúns, a volta do Zhang Yimou máis poético.
   

   A segunda, trátase de “Ida”, unha película curta (apenas dura 78 minutos) dirixida polo director polaco Pawel Pawlikowski e que obtivo numerosos premios. Anna é unha moza de 18 anos que se prepara para converterse en monxa. Vive nun convento dende que quedou orfa e un día descobre que ten unha tía, Wanda, coa que se embarca nunha viaxe de descubertas sobre elas mesmas e do seu pasado común. Un filme hipnotizante en branco e negro que emociona polo seu contido e o seu desenvolvemento.




…  quere ler a nova novela de Rosa Huertas, “Sombras de la Plaza Mayor” (Edelvives. Col. Alandar) porque sabe o moito que gocei con esa historia de amor e misterio, tan ben contada pola súa autora.

E agradéceme que lle deixara “Corazón de metal”, un libro editado por SM na colección “El Barco de Vapor”(serie laranxa), sobre un androide que crea o enxeñeiro Albert para que guíe e acompañe o seu fillo, Isaac, e poida axudar a corrixir certas actitudes caprichosas deste. Dime que lle caeron as bágoas máis dunha vez pola tenrura coa que está contada a historia e a carga de crítica, que uns personaxes moi ben construídos, deixan ao longo das súas páxinas.




…  o pasou moi ben na presentación do libro “A neve interminable” ( Edicións Xerais. Col. Fóra de Xogo) do grande escritor Agustín Fernández Paz na Casa do Libro en Vigo. E coméntame  que o diálogo de Ledicia Costas co autor estivo moi entretido. Coméntame, ademais, que chegou a sentir algo de medo polos personaxes dos que alí se falaron. Entre eles, Drácula, Frankenstein e os contos de Lovecraft. Eu coméntolle que lle deixarei ler “Cartas de inverno” de Agustín, pois é un escritor que se move de marabilla no terreo do misterio e o suspense. Vamos, que é un especialista neste xénero novelístico.




… está desexando ler comigo o novo libro de Xoán Babarro, editado por Galaxia na súa colección Árbore, “As máscaras do profesor Robindra”, do que din que é un libro dentro de moitos libros, ou son moitos libros dentro dun libro.
   Gustoulle iso de que,coma en As mil e unha noites, lemos unha historia que leva dentro a semente doutra.
   Nuns días compartiremos tan suxestiva lectura.




… non pode sentirse máis feliz ao ver na biblioteca da nosa casa a fermosísima edición que a editorial Destino fixo dalgúns contos marabillosos da súa (e miña) querida Ana María Matute. Coas ilustracións impresionantes de Albert Asensio, o deseño elegante e a claridade do texto nas súas páxinas, estas historias imprescindibles como “El aprendiz”, “Paulina”, “El polizón del Ulises”, Carnavalito”, “El saltamontes verde” e algunha máis, atinguen unha nova dimensión para os amantes dos libros. Como obxecto e como valor literario son unhas auténticas xoias.

 
Albert Asensio e Ana María Matute

…ficou marabillado coas fotografías de Anxo Cabada,  que me enviou para encabezar a nova sección de Versos e aloumiños, Papeis recobrados. Canta poesía hai nelas!! no se cansa de repetir, e contémplaas unha e outra vez  fascinado.
   A min non me estraña esta reacción do can, pois as fotos en branco e negro desta serie son abraiantes. Dignas do extraordinario fotógrafo que é Anxo, persoa, por outra banda, dunha xenerosidade incrible.

 
Foto de Anxo Cabada

… lle sorprendeu que o poeta Benjamín Prado, con quen eu comparto a paixón por
Iríbar
Bob Dylan, dixese no libro “Un balón envenenado. Poesía e fútbol”, que se fixera do Athletic de Bilbao sendo rapaz por Iríbar, o seu heroe da época. Exactamente o que me ocorreu a min. Se había que decidirse por un equipo de Primeira (cando era  neno, o Celta transitaba pola Segunda división. Sempre celtista por riba de todo) eu apoiaba ao conxunto bilbaíno. E todo pola figura do gardameta de Zarautz a quen ,como porteiro que eu era, admiraba profundamente. Que casualidades! Pois o can Can está sorprendido de tanta casualidade.




… entende que vaia lendo aos poucos o magnífico libro de Ledicia Costas, “Un animal chamado néboa” (Edicións Xerais), que contén varios relatos situados na Segunda Guerra Mundial, e que están contados cunha enorme crueza. En efecto, Ledicia Costas é unha excelente escritora cun futuro máis que prometedor. Neste libro, escrito cunha calidade evidente, amosa a sen razón do ser humano nos conflitos bélicos, concretamente nesa guerra que sepultou a tantos homes e mulleres. Ledicia narra polo miúdo, con detalle, casos e situacións que poñen a pel de galiña. Producen arreguizos, pero están contados cunha vontade literaria ben clara. De aí que goce e me estremeza ao mesmo tempo.




… lle produciu alegría que me agasallasen a edición de Galaxia / Gutenberg de “Hojas de hierba” do admirado Walt Whitman. Un traballo bilingüe a cargo de Eduardo Moga, que fai a tradución e a introdución.

   Sabe que é para min un dos monumentos indiscutibles da poesía universal.      E debo recoñecer que, malia ter outras edicións, esta me facía especial ilusión. Un acerto máis desa muller marabillosa que vive comigo. Grazas, Susi.
   


   O can Can pídeme que lle recite un poema.  Fágolle caso e comezo a ler:

En una multitud de hombres y mujeres,
advierto a alguien que me elige por señas secretas y divinas,
y que no reconoce a nadie –padres, esposa, marido, hermano,
   hijo- más cercano que yo:
algunos están desconcertados, pero él no: éste me conoce.

Ah, amante y perfecto igual,
quería que me descubrieras así, por vías indirectas;
y, cuando te encuentre, quiero descubrirte también así.

   
   O can Can está pensando, talvez recitando interiormente as palabras que digo en voz alta. Óllame con agarimo e coa pata dáme no brazo para que  lea outro.
   Míroo eu tamén con agarimo e leo:


Oh, tú, al que a menudo me acerco en silencio, allí donde estés,
   para estar contigo,
cuando paso a tu lado, o me siento junto a ti, o me quedo en tu
   misma habitación,
qué poco te imaginas el  fuego, eléctrico y sutil, que has desatado

   en mi interior.




E así segue e segue contándome unha chea de cousas. Ben se nota que leva tempo sen falar. Teño que dicirlle que xa está, que teño compromisos ineludibles e se me bota o tempo enriba.
Creo que o entende.
Óllame cuns olliños tan tenros que me empurra a pasarlle a man polo lombo. gústalle. A min, tamén.
Sabe que Antón, o meu fillo, está en Toledo con alumnos da Universidade de Tennessee.
Daquela dime que quere dedicarlle unha canción de Bing Crosby.
Mira que é listo o condenado!
Así que busco este tema que o can Can lle dedica a Antón con moito agarimo. Chámase "Young at heart" e Crosby cántao en vivo.