viernes, 15 de marzo de 2024

A LUZ DAS PALABRAS (95) Ana López Chicano

 



É unha muller cunhas inquedanzas que me fan admirala profundamente.

Ana López Chicano é libreira, codirectora da revista Lazarillo, escritora, ilustradora, deseñadora, activista cultural e moitas cousas máis.


         Ana L. Chicano (Foto Fase Extra Transmedia)


Co gallo do envío ao gran Paco Abril do meu último artigo no suplemento ESTELA, do FARO DE VIGO, que falaba das bibliotecas persoais, recibo un wasap deste cun texto fermosísimo de Ana.


Ana L. Chicano e Paco Abril

Engaioláronme as súas palabras e pedinlle permiso, a través del,  para poder publicalo no noso blog-revista Versos e aloumiños.

Moi xenerosos ambos, accederon a isto e hoxe temos aquí ese texto que me interesou e conmoveu a un tempo, para deleite noso.

Gozade destas sabias palabras porque chegan moi dentro do lectorado e son moi necesarias nestes tempos que nos toca vivir.

 

 

                                       DIARIO DUNHA LIBREIRA.

                                                                Ana López Chicano. 

                                                       Librería Oreja Verde Gijón. (Asturias).

 

Descubrín, na miña curta experiencia de libreira, que unha libraría, entre outras moitas cousas, é un espazo de conversa arredor, sobre todo, dos libros.

E isto hai que salientalo, aínda que pareza case evidente.

Conversar.

Que significa con exactitude conversar?

Leo no Diccionario filosófico, de André Comte-Sponville o seguinte:

“Conversar é falar con outro, sen intentar convencelo nin vencelo: o propósito é entenderse, non poñerse de acordo”.

Subliño o de que “o propósito é entenderse”.

Entenderse, que impresionante pretensión! Non tería que ser a principal aspiración dos seres humanos?


André Comte-Sponville

A conversa, sigo tirándolle zume ao diccionario de filosofía do que tanto estou aprendendo, é diferente da discusión e do diálogo. A discusión implica unha discrepancia, o diálogo busca unha verdade compartida. A conversa é intercambio sen finalidade procurada.

Volvo ao filósofo citado: “A gratuidade da conversa forma parte do seu encanto”.

Cando, poñamos, un pai me pide un libro axeitado para a súa filla de tres anos, iniciamos un intercambio conversacional que vai da nena ao libro e do libro á nena. O pai fala da súa nena, eu dos libros que poderían interesarlle. E, de súpeto, a conversa abre camiños insólitos de encontro entre entre a nena, seu pai, o libro e a libreira.

Continúo a ler máis sobre a conversa. Abro agora un libro, os libros guíanme, doutro filósofo, Jorge Wagensberg. É un libro de pensamentos breves, brevísimos. Partillarei algúns rotulándoos no vidro do escaparate. Quero que o escaparate fale.

Jorge Wagensberg

Selecciono, para rematar, tres desas sabias pílulas sobre a conversa para saborear amodo antes do almorzo, xantar e cea:

Primeira pílula: “Investigar é conversar, ensinar é conversar, apreder é conversar, reflexionar é conversar.

Segunda pílula: “Conversar é o mellor adestramento que pode ter un ser humano para ser un ser humano”.

Terceira pílula para despois da cea: “Unha boa lección é unha conversa”.

 



martes, 5 de marzo de 2024

A LUZ DAS PALABRAS (94) María Rosa Serdio


 


Volve María Rosa Serdio a Versos e aloumiños. Un, que a coñece dende hai ben tempo, sabe da súa paixón pola literatura (en especial pola poesía). Sabe da súa dedicación a ela dende diferentes enfoques da súa vida.

María Rosa Serdio é o exemplo de dignidade docente e literaria.

Lembro os encontros na súa Asturias natal coma un modelo do que debe ser o contacto entre lectorado e autor/a: reflexivo, respectuoso, indo ao fondo da obra, participativo e máxico. Inesquecibles eses actos que ela dirixía e que remataban en amizade persoal.

María Rosa Serdio

Pero tanta semente tiña que dar o seu froito e María Rosa decidiu poñer en papel os seus sentimentos e as súas virtudes literarias a través da palabra escrita. Afortunadamente.

Hoxe é unha poeta moi admirada por persoas de diversas procedencias culturais e, xa que logo, por min.

Lela é unha delicia.

De aí, que Versos e aloumiños lle pedise algún texto poético para esta sección tan interesante polas persoas que colaboraron a través dos anos.

Ela, que sempre foi moi xenerosa, non o dubidou e agasallounos cuns fermosos poemas que podedes ler deseguido.

Grazas, poeta, por deixarnos estas magníficas mostras da túa arte.

Este blog-revista quérete por mil razóns.


                                     TRES POEMAS DE MARÍA ROSA SERDIO


ENTRE TANTO... la espera

 

¿Quién te enseña a esperar?

¿Quién te dijo, en un día de ayer,

que en el de mañana,

se dedicará el tiempo

a aprender el arte de la espera?

Te van dejando ir.

Te enseñan Geografía,

te corrigen las faltas,

aprenderás idiomas

(medias lenguas de gato)

te iniciarás en artes,

en la esgrima, en el canto,

calcularás en problemas inútiles

y sin importancia...para la vida.

¡Nadie te enseñará,

conscientemente,

a escuchar los pasos del reloj,

a medir el silencio,

a sopesar el para más tarde,

ni a callar escuchándolo todo...!

Nadie quiere enseñarte a esperar

porque saben que, de todos ellos,

alguno ha de apagar la luz...

Y cerrar la puerta.




RONDA DE PAZ

 

 Una y una...dos.

Uno y uno...más.

¡Vámonos al parque!

Vamos a jugar.

Dos y dos... ¡Ven tú!

Vamos a cantar.

Cuatro y otros cuatro

y, así, una coral.

Uno y uno... amor

y no importarán

la raza, el color,

la lengua, el lugar.

Mano en mano... ¡Ven!

Vamos a rondar

y que gire el mundo

como ha de girar.

 

 

 

  

 

LABOR EN PAZ

 

  Las manos del panadero

que amasan el pan diario

van trazando los senderos

A poeta, dedicando un seu libro
de paz en el calendario.

De miga blanca y espuma,

bajo una luna de nata,

navega hoy el marinero

un mar de paz de hojalata.

El campesino que labra

su surco de tierra abierta

precisa de paz y espigas

bajo la naciente estrella.

Mujeres, las que han soñado

con manos que abren senderos,

quieren hoy, también mañana

paz y pan, ola y luceros.

Y tú, niña de ojos sabios,

y tú, niño, el hombre nuevo

llevad la PAZ en las manos

blandid la paz y los versos.

 

 

 


miércoles, 28 de febrero de 2024

AUDIO DA PRESENTACIÓN DO "CABRONARIO", DE CELSO EMILIO FERREIRO NO "CLUB FARO DE VIGO".

Da esq. á dereita, Xabier Romero, Xavier Ferreiro e Antonio G. Teijeiro.


O venres, día 23 de febreiro, presentouse no Club FARO DE VIGO (Auditorio do MARCO), o poemario (case) inédito de Celso Emilio Ferreiro.

Foi un acto entrañable e reivindicativo.

Alí estabamos Xavier Ferreiro, fillo do poeta celanovés, Xabier Romero, director de Editorial Elvira/Luscofusco) e mais eu para falar destes poemas, recompilados nun libro.

Xabier Romero, Xavier Ferreiro e Antonio G. Teijeiro, antes de comezar o acto. (Foto José Lores. FdV)


O Cabronario é un volume precioso, que contén corenta e cinco poemas en castelán e catro en galego, que Celso escribiu nos anos 50/60 e 70, con Franco e o sistema como albo dos seus dardos envelenados e directos.



Poemas que lía na clandestinidade aos seus amigos, loxicamente impublicables na época, agás Al César enano, que viu a luz nun folleto alá en Caracas.

Poemas de resistencia cultural, persoal e política, contra unha ditadura represora, cruel que abafou España durante corenta anos.




Unha cuberta moi acaída ao contido do libro, obra de Xavier Magalhães e un Limiar (Limiar Cabreante) obra de Xavier Ferreiro, no que explica os poemas, clarexa certos personaxes e contextualiza o conxunto dos versos que nel podemos ler.

Poemas ferintes, feroces, maldicentes que expresan o estado de ánimo do poeta nese tempo tan negro da nosa historia.

 

O audio que segue a estas palabras é a presentación completa do acto e o recitado/lectura de varios poemas do libro.

Que vos preste, porque paga a pena escoitalo.

 




martes, 20 de febrero de 2024

CATAVENTO DE POEMAS INFANTÍS (LXXXIX) "Garabitolas", de Xoán Babarro

 





                        XOÁN BABARRO (Calvelo de Maceda, 1947)

 

 

SOÑOS DE PEIXES PARA MARA

 

Mara, mara,

miña estrela,

vai a lúa

polo mar.

A marea

arrola os peixes;


Xoán Babarro

no seu colo

veñen…van…

E eles dormen

caladiños

nun palacio

de cristal.

Durme, Mara,

durme, estrela,

que han vir conti-

go soñar.

 

 

OS SOÑOS DE XIÁN

 

Alelís

e alalás

pintan soños

nas ventás

con raiolas

de rubién

e recendos

de azafrán.

Ai, que din…!

Ai, que dan…!

Que estes soños

son de Xián!

 

 

ESTE GATIÑO CORTOU AS UÑAS

 

Este gatiño cortou as uñas.

Este gatiño non arrabuña.

Ilustración de María Lires
Este gatiño nunca ten medo.

Este gatiño ten moitos dedos.

Este gatiño…, moitos enredos!

Os cinco dediños

dicían adeus:

os cinco xuntiños…

Son meus! Sonche meus!

 

 

UN RAPOSIÑO DO ALTO DA SERRA

 

Un raposiño do alto da serra,

risas e risas, xogaba coa terra,

ás carreiriñas coma unha formiga,

cóxegas… cóxegas na túa barriga!

 

 

(Do libro Garabitolas, editado por Edicións Xerais, na col. Merlín) e ilustrado por María Lires. 2023)

 



martes, 6 de febrero de 2024

REMUÍÑO DE LIBROS (80): "Sobremesas sobre versos", de Raquel Castro

 




Fermoso libro o que teño nas mans. Un libro diferente que conxuga narrativa, poesía e…gastronomía!

Emocionoume o contido do mesmo pola súa sensiblidade, polos afectos que viven nel e pola humanidade e intelixencia do seu discurso.

Con este volume, Sobremesas sobre versos (Galaxia. Col. Árbore.2023. Ilustracións de Diana Pastoriza) , Raquel Castro gañou a primeira edición do Premio de Literatura Simbad para o Recordo e o Alzhéimer 2022.

Sempre tiven a Raquel Castro como unha autora inqueda, diversa, cargada de sensibilidade e que, sobre todo no que nos ocupa, escribe moi ben. Esta licenciada en Filoloxía Galego-Portuguesa e Filoloxía Hispánica, que traballa no ensino secundario, é unha incansable autora teatral, cuxas obras escritas para representar posúen unha calidade extraordinaria. O seu labor a prol do teatro é admirable, pero non abandona nunca os demais xéneros.

E aquí, neste precioso libro, Sobremesas sobre versos, demostra a súa capacidade para chegar a través da palabra narrativa e a palabra poética aos lugares máis fondos do ser humano.

A historia comeza cando a pandemia nos pechou nos fogares e comprendemos a importancia da liberdade. Pechada a autora nun piso, cos aplausos no balcón, vivindo a dureza dun confinamento que nos colleu co pé cambiado, intentaba, pegando o nariz á xanela, ver máis alá das catro paredes que a retiñan.

Era incapaz de cociñar. Estaba desilusionada.

Ao tempo, a avoa comezou a esquecer. Quixo esquecer o mundo que nos esquecía e pechouse nos recordos que a facían feliz.

O mal do mundo, quizais. Pero talvez o mal da avoa levou a autora de Vigo a Visuña. Deixou a cidade e marchou ao CAMPO, con maiúsculas. E recuperou veigas, altas montañas que case tocan o ceo e auga que nace nos recunchos. E alí comezou a respirar.

A avoa púxose maliña. Era costureira de profesión e poeta mais reposteira por vocación.

E disto vai o fermoso libro con que Raquel nos agasalla. Unha tenra historia na que se contan feitos que sucederon ao longo dos tempos e que , no día a día, volver asomar a cabeza. E unha avoa que, como outras, comeza a despoboarse de saberes e recordos.

E o libro, entre parágrafos narrativos,  preséntanos en verso  diversas receitas de sobremesas deliciosas que, aos larpeiros coma min, nos enchen a boca de auga.

Dende filloas con mel ata a crema doce, pasando polas orellas de entroido, polos churros, pola xelea de amorodos ou o leite fritido, entre outros manxares, imos vendo os ingredientes e a preparación dos mesmos.

Receitas rimadas que soan directas e limpas. Escritas con claridade e enxeño poético deitan dozura no seu amplo sentido da palabra.

Coma exemplo do que digo, vexamos a receita dos CHURROS:

 

Ingredientes

 

Medio litro de leite

mais unha cullerada de aceite,

Raquel Castro
de auga bota a metade,

do sal unha presa á túa vontade,

de fariña poñamos

uns trescentos setenta gramos,

con azucre e canela

atrae o churreiro a súa clientela.

 

 

Preparación

 

Fervemos o leite

con auga, sal e aceite.

Bota fariña ao ferver

sen deixar de remexer.

Cando a masa estea pastosa

e sen grumos escumosa,

deixámola arrefriar

para podela traballar.

Logo métea enteira

nunha manga pasteleira,

mentres nunha tixola grande

tes quente aceite abundante.

Vas a manga apertando

e os churros vas cortando.

Cando estean douradiños

poñelos enfeitadiños

de azucre branco ou moreno

cada un no seu desexo.

Chocolate ou canela

como sexa a comedela.

 

Que vos parece? Non pode ser máis orixinal.

Un libro, pois, atraente que fará as delicias do lectorado e, ademais, fará auga na boca de todas as persoas que se perden polas larpeiradas.

 

 

 

                                                                                            ANTONIO GARCÍA TEIJEIRO